Cập nhật và cung cấp thônG tin về những vướng mắc, bất cập của quy định pháp lý và thực thi ảnh hưởng tới hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp
Những bất cập trong việc đăng ký thủ tục kinh doanh theo quy định của Luật doanh nghiệp năm 2020
- Thứ nhất, việc không nhất quán giữa Luật doanh nghiệp và hệ thống pháp luật chuyên ngành (Tại Điều 3, Luật doanh nghiệp 2020 có quy định: “Trường hợp luật khác có quy định đặc thù về việc thành lập, tổ chức quản lý, tổ chức lại, giải thể và hoạt động có liên quan của doanh nghiệp thì áp dụng quy định của luật đó”). Theo đó, Luật doanh nghiệp 2020 chỉ quy định cụ thể về việc đăng ký thành lập cho các chủ thể kinh doanh như doanh nghiệp tư nhân, công ty hợp danh, công ty trách nhiệm hữu hạn, công ty cổ phần nhưng không phục vụ đăng ký trong lĩnh vực đặc thù trong luật chuyên ngành. Ngày 04 tháng 01 năm 2021, Nghị định 01/2021/NĐ-CP ra đời, thay thế cho nghị định 78/2015/NĐ-CP giúp cải thiện đáng kể thủ tục đăng ký kinh doanh, tuy nhiên những doanh nghiệp trong lĩnh vực đặc thù vẫn phải thực hiện đăng ký tại cơ quan chuyên ngành.
- Thứ hai, pháp luật về đăng ký doanh nghiệp vẫn còn bất cập liên quan đến ngành nghề kinh doanh. Một vấn đề khác luôn luôn được các doanh nghiệp đặt ra là: Làm thế nào để ghi đúng mã ngành kinh doanh trong thủ tục đăng ký kinh doanh. Hiện nay, xuất hiện rất nhiều ngành nghề kinh doanh mới, lạ khiến cho doanh nghiệp bị lúng túng trong việc ghi mã ngành nghề, chuyên viên đăng ký kinh doanh gặp khó khăn trong việc rà soát và áp mã. Điều này dẫn đến việc nhiều hồ sơ đăng ký kinh doanh sau khi gửi lên cơ quan có thẩm quyền đều bị “trả về”. Nhiều doanh nghiệp không thể tìm ra mã ngành nào phù hợp với hoạt động kinh doanh hoặc hiểu sai về các mã ngành kinh doanh khiến cho việc khai mã ngành hết sức khó khăn. Lúc đó, một thủ tục tưởng như linh hoạt, đơn giản lại trở nên rắc rối, gây nhiều phiền toái cho doanh nghiệp.
- Thứ ba, việc áp dụng công nghệ trực tuyến trong đăng ký doanh nghiệp vẫn còn khó khăn. Theo Thông tư số 01/2013/TT-BKHĐT ngày 21/01/2013 của Bộ Kế hoạch và Đầu tư thì kể từ ngày 15/04/2013, đăng ký doanh nghiệp qua mạng điện tử chính thức triển khai trên phạm vi cả nước. Quy định này nhằm giảm tải một số thủ tục rườm rà khi trực tiếp đến cơ quan hành chính nhà nước để thực hiện thủ tục đăng ký. Tuy nhiên, qua thực tế triển khai, doanh nghiệp gặp nhiều khó khăn trong việc sử dụng công cụ trực tuyến để đăng ký. Nguyên nhân do thao tác trực tuyến tương đối phức tạp. Để thao tác hoàn thành bộ hồ sơ đăng ký, nhà đầu tư phải nắm bắt toàn bộ Hướng dẫn quy trình đăng ký doanh nghiệp qua mạng điện tử tại cổng thông tin đăng ký doanh nghiệp quốc gia, thực hiện điền đúng ngành nghề trong hệ thống ngành nghề kinh doanh và các quy định khác liên quan... Điều này khiến cho các doanh nghiệp bị lúng túng, thao tác sai, dẫn đến kết quả không như mong đợi.
2. Những thuận lợi, khó khăn trong triển khai các giải pháp về cải thiện môi trường kinh doanh
a) Những thuận lợi
- Môi trường đầu tư kinh doanh thuận lợi giúp các doanh nghiệp hoạt động ổn định và phát triển, thu hút thêm nhiều nhà đầu tư mới gia nhập thị trường. Từ đó tạo thêm việc làm, đóng góp cho phát triển kinh tế- xã hội, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia.
- Hành lang pháp lý về đầu tư, kinh doanh của Việt Nam đã có nhiều cải thiện theo hướng ngày càng thuận lợi, thông thoáng hơn, tạo thuận lợi thu hút công nghệ mới, công nghệ xanh.
b) Những khó khăn
- Thủ tục hành chính phức tạp là rào cản lớn nhất với các doanh nghiệp hiện nay. Dù đã có nhiều cải thiện nhưng doanh nghiệp phản hồi thủ tục hành chính là thách thức lớn nhất ảnh hưởng đến hiệu quả hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp. Khuôn khổ pháp lý cho mô hình kinh doanh mới còn bị động, lúng túng, chi phí tuân thủ pháp luật cao khiến cho doanh nghiệp mất lợi thế cạnh tranh.
- Nỗi lo gánh nặng thuế phí cũng được doanh nghiệp nêu ra. Gánh nặng thuế sẽ tác động tới nhiều ngành sản xuất
3. Các đề xuất, kiến nghị
Các doanh nghiệp mong muốn Chính phủ đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính hơn nữa để tạo ra môi trường kinh doanh minh bạch thông thoáng, giúp doanh nghiệp dễ hoạt động. Cùng với đó giảm thuế và giảm lãi suất tín dụng tạo điều kiện cho doanh nghiệp phát triển trong thời gian tới.